Τα παραμύθια και οι μύθοι αποτελούν το συλλογικό ασυνείδητο μέσα στο οποίο βουτάνε οι άνθρωποι όταν θέλουν να “δικαιώσουν” την ίδια τους την παράδοση. Οι εικόνες που συναντάμε στα παραμύθια είναι προιόντα των εσωτερικών φόβων και καταπιεσμένων επιθυμιών που παλεύουν υποσυνείδητα, κατά Freud. Τα παραμύθια και τα όνειρα έχουν κοινή “δεξαμενή” συμβόλων.
Αρχετυπικές ιδέες αποτυπώνονται και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, χωρίς να μπορεί να προσδιοριστεί η προέλευσή τους. Πιο συχνά θέματα των παραμυθιών είναι η γυναικεία φύση (Κοκκινοσκουφίτσα, Σταχτοπούτα, Χιονάτη, Ωραία Κοιμωμένη κα), η φύση κυρίως ως θεότητα (παγανιστική ιδέα), το άγνωστο του θανάτου, η λανθάνουσα σεξουαλικότητα, οι θρησκευτικές πρακτικές. Τα παραμύθια μεταφέρουν νοήματα που δεν απευθύνονται μόνο σε παιδιά, ασχέτως αν η παιδική ηλικία είναι αυτή που “μυείται” πρώτη σε αυτά.
Οι απλές ιστορίες γίνονται ο τρόπος για να μεταφέρουν οι μεγάλοι στους νεότερους, ένα σύστημα ηθικών αξιών. Δεν είναι τυχαίο ότι στις συγκρούσεις Καλού-Κακού των παραμυθιών, το Καλό αποδίδει πάντα δικαιοσύνη, ενώ αποκρύπτεται ο βαθύτερος λόγος διαχωρισμού αυτών των δύο.
Ακόμα και οι ρόλοι των φύλων φιλτράρονται μέσα από τα παραμύθια. Ένα παραμύθι πρέπει να είναι απλό για να αποτυπωθεί στην μνήμη ενός παιδιού.
Η αφήγηση βοηθά το παιδί να αναπτυχθεί και να έχει μια έτοιμη “βάση δεδομένων” όταν θέλει να ανατρέξει, σε περίπτωση που έρχεται αντιμέτωπο με θέματα που δεν γνωρίζει. Πέρα του διδακτικού περιεχομένου των παραμυθιών, υπάρχει κρυμμένη μέσα και μια συναισθηματική σύγκρουση, η οποία τις περισσότερες φορές σχετίζεται με την σεξουαλική επαφή. Σκεφτείτε το κόκκινο στην κάπα της Κοκκινοσκουφίτσας ή τον επικίνδυνο “κακό λύκο” που συμβολίζει το αρσενικό. Ομοίως συμβαίνει και με την Ωραία Κοιμωμένη, η οποία κοιμάται σε εφηβική ηλικία και περιμένει τον πρίγκιπα να την…ξυπνήσει. Το αίμα στα παραμύθια αντιπροσωπεύει την έμμηνο ρήση, ενώ η σκάλα τον οργασμό. Οι γυναικείες φιγούρες που προστατεύουν τις ηρωίδες (μαμάδες, γιαγιάδες) πάντα έχουν ως “κακό” το αρσενικό.Ο άντρας συνήθως είναι πρίγκιπας και με ένα φιλί σώζει τις ηρωίδες από τις δύσκολες καταστάσεις. Πάντα πρέπει να είναι ο “εκλεκτός” για να το κάνει αυτό.
Είναι πολύ σημαντικό να προσέξουμε τα στάδια της κοινωνικής και σεξουαλικής εξέλιξης που αποτυπώνονται στις αφηγήσεις. Ακόμη να παρατηρήσουμε τον τρόπο που η σκοτεινή πλευρά πάντα ενοχοποιείται σε επικίνδυνο βαθμό, ειδικά αν αναλογιστούμε πως όλοι έχουμε μια τέτοια πλευρά και πρέπει να συμφιλιωθούμε, ακόμη και με τις πιο “παράξενες” επιθυμίες μας. Ο κακός λύκος, η κακιά μάγισσα κοκ. Ο μύθος από την άλλη δίνει κυρίως έμφαση στην δικαιοσύνη και την ηρωικότητα, παρουσιάζοντας τους χαρακτήρες εξιδανικευμένους.
Στην σημερινή εποχή, η μυθοποίηση προσώπων, life style και αντικειμένων καθρεφτίζει πλήρως το αντίστοιχο σύστημα ιδανικών που επικρατεί. Από πόσους δεν έχετε ακούσει να θέλουν να ζήσουν το “δικό τους παραμύθι”;
strangejournal.wordpress.com
ntokoumentagr.blogspot.gr
