Ενδεικτικά, ο μέσος όρος εγκατάστασης πειρατικών προγραμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όπως και στη Δυτική Ευρώπη, κυμαίνεται λίγο πάνω από το 30% και η αξία του παράνομα εγκατεστημένου λογισμικού φτάνει τα 10 δισ. ευρώ τον χρόνο. Παγκοσμίως, ο τζίρος για το 2011 ξεπέρασε τα 48 δισεκατομμύρια ευρώ, κυρίως λόγω της αυξημένης ζήτησης προσωπικών υπολογιστών στις αναδυόμενες οικονομίες, όπου τα ποσοστά της πειρατείας είναι υψηλότερα.
Κοινή διαπίστωση, στη διάρκεια του 7ου παγκόσμιου συνεδρίου καταπολέμησης της παραχάραξης και της πειρατείας προϊόντων και έργων πνευματικής ιδιοκτησίας, είναι πως το οργανωμένο έγκλημα σε όλο τον κόσμο βλέπει την αντιγραφή και παράνομη διακίνηση επώνυμων προϊόντων – από ρούχα και παπούτσια, μέχρι φάρμακα, ηλεκτρονικά εξαρτήματα και ανταλλακτικά – ως μια ιδιαίτερα αποδοτική και τις περισσότερες φορές χαμηλού ρίσκου επιχείρηση. Παράλληλα, η μεταφορά και λαθρεμπορία αυτών των προϊόντων συχνά συνδέεται με την παράνομη διακίνηση ανθρώπων, καθώς σε αυτή δραστηριοποιούνται τα ίδια κυκλώματα.
Είναι, επίσης, δεδομένο πως η παραγωγή τους, πρωτίστως στην Κίνα και σε άλλες χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας, βασίζεται στην παράνομη και υποαμειβόμενη απασχόληση δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων -σε σημαντικό ποσοστό και ανήλικων εργατών, ενώ η λαθραία διάθεσή τους στερεί από τα κράτη σημαντικά έσοδα, λόγω της απώλειας των φόρων.
Οπως, χαρακτηριστικά, ανέφεραν στελέχη της Microsoft, η οποία εμφανίζεται να πλήττεται ιδιαίτερα και από τη φυσική διακίνηση πλαστών πακέτων λογισμικού όπως τα Windows και το Office, που είναι πρακτικά αδύνατο να αναγνωριστούν ακόμη και από τον πιο υποψιασμένο καταναλωτή, η λαθραία εισαγωγή και εμπορία τους στην αγορά της Βρετανίας είναι μέχρι και εννέα φορές πιο κερδοφόρα από τη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, εγκυμονώντας παράλληλα πολύ μικρότερο ρίσκο για τους εγκληματίες, ακόμη και αν κάποια στιγμή εντοπιστούν και τελικά οδηγηθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης.
«Σε ορισμένες περιπτώσεις πακέτων πειρατικού λογισμικού, προερχόμενων από κάποια παράνομα εργοστάσια στην Κίνα, δεν έχουμε να κάνουμε με μια πρόχειρη αντιγραφή… Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το κλεψίτυπο προϊόν να αναγνωρίζεται δύσκολα ακόμη και από πεπειραμένα στελέχη της βιομηχανίας, πόσο μάλλον από τον μέσο καταναλωτή», σχολίασε στο protothema.gr ο Dale Waterman, νομικός σύμβουλος της Microsoft για την αντιμετώπιση της πειρατείας και ειδικός σε θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Οι κίνδυνοι και το πραγματικό κόστος
Από την άλλη, η εγκατάσταση του παράνομου λογισμικού εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους είτε για τον απλό χρήστη, είτε για την επιχείρηση που καταφεύγει σε αυτή. Υποκλοπή δεδομένων που είτε βρίσκονται αποθηκευμένα στον υπολογιστή, είτε εισάγονται στιγμιαία, όπως και άλλα κρούσματα απάτης, είναι τα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο χρήστης του παράνομου λογισμικού, καθώς η εγκατάσταση του είναι πιθανό να συνοδεύεται από κακόβουλο λογισμικό, το οποίο εν αγνοία του παγιδεύει τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Αυτός είναι εξάλλου και ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο οι εγκληματίες του διαδικτύου «σπάνε» τις διαδικασίες ταυτοποίησης και ενεργοποίησης του νόμιμου λογισμικού και το διαθέτουν «δωρεάν», προσδοκώντας οικονομικά οφέλη από την υφαρπαγή πολύτιμων δεδομένων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατης μελέτης από την IDC, οι πιθανότητες προσβολής από κακόβουλο λογισμικό σε πειρατικές εγκαταστάσεις προγραμμάτων είναι μια στις τρεις, τόσο για τους απλούς χρήστες όσο και για τις επιχειρήσεις. Ως αποτέλεσμα αυτών των επιθέσεων, υπολογίζεται ότι οι καταναλωτές – μόνο μέσα στο 2013 – θα δαπανήσουν 1,5 δισ. ώρες και 22 δισεκατομμύρια δολάρια για την αποκατάσταση των υπολογιστών τους, ενώ το ποσό εκτινάσσεται στα 114 δισ. δολάρια για τις επιχειρήσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν περισσότερες ηλεκτρονικές επιθέσεις, ως αποτέλεσμα της παράλληλης εγκατάστασης κακόβουλου λογισμικού στα συστήματά τους.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι από το πειρατικό λογισμικό το οποίο δεν έρχεται προεγκατεστημένο με τον υπολογιστή, τις περισσότερες φορές εν αγνοία του χρήστη-καταναλωτή, το 45% «κατεβαίνει» από το διαδίκτυο και το 78% αυτού – προερχόμενο από web sites ή peer-to-peer (P2P) δίκτυα – ενσωματώνει προγράμματα παρακολούθησης του υπολογιστή. Επίσης, το 36% περιέχει κακόβουλο λογισμικό, όπως οι «Δούρειοι Ιπποι» (Trojans).
Μας βλέπουν και μας ακούνε
Από εκεί και πέρα οι παγιδευμένοι υπολογιστές προσφέρουν πρόσβαση στους χάκερς σε προσωπικά και οικονομικά στοιχεία ή μετατρέπονται στα αυτιά και τα μάτια τους σε γραφεία, αίθουσες συσκέψεων και σπίτια, αφού οι κυβερνοεγκληματίες μπορούν να ενεργοποιήσουν εξ αποστάσεως μικρόφωνα και κάμερες που συχνά ενσωματώνονται ή είναι μόνιμα συνδεδεμένα στο PC.
